మహాభారతం: కర్ణ పర్వం - మిత్రధర్మం మరియు వీరమరణం

కర్ణ పర్వం: సూతపుత్రుడైన సేనాధిపతిద్రోణాచార్యుని అధర్మ మరణం కౌరవ సైన్యాన్ని తీవ్ర నిరాశలోకి, అశ్వత్థామను ప్రతీకార జ్వాలల్లోకి నెట్టింది. తమ రెండు మహాస్తంభాలైన భీష్మ, ద్రోణులు నేలకొరిగిన తర్వాత, దుర్యోధనునికి ఉన్న ఏకైక ఆశాకిరణం, తన ప్రాణమిత్రుడైన కర్ణుడు. దుర్యోధనుడు శోకంతో కర్ణుడి వద్దకు వెళ్లి, "మిత్రమా! మన సైన్యం నాయకుడు లేని నావలా ఉంది. ఈ సమయంలో, నీవు తప్ప మాకు దిక్కెవరు? దయచేసి, సేనాధిపత్యం స్వీకరించి, ఈ కురుసైన్యాన్ని కాపాడు" అని వేడుకుంటాడు.కర్ణుడు, తన మిత్రుడిని ఓదార్చి, గర్వంగా ఆ బాధ్యతను స్వీకరిస్తాడు. "దుర్యోధనా! చింతించకు. ఈ రోజు నా పరాక్రమం చూపిస్తాను. అర్జునుడిని వధించి, నీకు విజయాన్ని కానుకగా ఇస్తాను. నా చేతిలో అర్జునుడు మరణించడం లేదా అతని చేతిలో నేను మరణించడం జరగనిదే ఈ యుద్ధం ముగియదు" అని ప్రతిజ్ఞ చేస్తాడు. కర్ణుడు సేనాపతి అయ్యాడన్న వార్త కౌరవ శిబిరంలో కొత్త ఉత్సాహాన్ని నింపింది.అయితే, కర్ణుడు ఒక షరతు విధిస్తాడు: "అర్జునునికి సారథిగా లోకసారథియైన శ్రీకృష్ణుడు ఉన్నాడు. నాకు కూడా అతనికి సమానమైన సారథి కావాలి. మద్ర దేశాధిపతి, పాండవుల మేనమామ అయిన శల్య మహారాజు నా రథానికి సారథ్యం వహించాలి."శల్యుడు గొప్ప యోధుడే కాక, అద్భుతమైన అశ్వశాస్త్ర కోవిదుడు. కానీ, ఒక క్షత్రియుడైన రాజు, 'సూతపుత్రుడి'గా భావించబడే కర్ణుడికి సారథ్యం వహించడమంటే అది ఘోర అవమానం. దుర్యోధనుడు, శల్యుని వద్దకు వెళ్లి, కర్ణుని కోరికను వివరిస్తాడు. శల్యుడు ఆగ్రహంతో మండిపడతాడు, "ఏమిటీ? నేను, ఒక మహారాజును, ఈ సూతపుత్రునికి సారథ్యం చేయాలా? ఇది నా వంశానికే అవమానం. నేను అంగీకరించను" అని తిరస్కరిస్తాడు.అప్పుడు దుర్యోధనుడు, "మామా! నీవు మా పక్షాన యుద్ధం చేస్తానని మాట ఇచ్చావు. మా సేనాపతి కోరికను మన్నించడం నీ ధర్మం. ఇది కర్ణుడికి చేసే సహాయం కాదు, కురు సామ్రాజ్యానికి చేసే సేవగా భావించు" అని బ్రతిమాలి, సామదానభేదోపాయాలతో అతడిని ఒప్పిస్తాడు. శల్యుడు అయిష్టంగానే అంగీకరిస్తాడు, కానీ అతని మనసులో కర్ణుడిపై ద్వేషం, పాండవులపై పక్షపాతం అలాగే ఉండిపోతాయి. ఈ అంతర్గత శత్రుత్వమే కర్ణుని పతనానికి ఒక ముఖ్య కారణమవుతుంది.యుద్ధం (16వ రోజు)16వ రోజు యుద్ధం, కర్ణుని సేనాధిపత్యంలో భీకరంగా ప్రారంభమవుతుంది. కర్ణుడు సింహంలా గర్జిస్తూ, పాండవ సైన్యంపై విరుచుకుపడతాడు. అతని విజయధనుస్సు నుండి వెలువడిన బాణాలు, పాండవ సైనికులను పిట్టల్లా రాలుస్తాయి. అతడు నకులుడిని, యుధిష్ఠిరుని ఓడించి, వారిని పట్టుకోగల అవకాశం వచ్చినా, తన తల్లి కుంతికి ఇచ్చిన మాటను గుర్తుతెచ్చుకుని, వారిని ప్రాణాలతో వదిలిపెడతాడు. కానీ, "మీరు క్షత్రియులేనా? సిగ్గులేదా? వెళ్లి మీ అన్న అర్జునుని చాటున దాక్కోండి" అని తీవ్రమైన మాటలతో అవమానించి పంపిస్తాడు. ఈ అవమాన భారం యుధిష్ఠిరుడిని తీవ్రంగా బాధిస్తుంది.ఆ రోజు, భీమునికి, కర్ణునికి మధ్య భీకరమైన గదాయుద్ధం, మల్లయుద్ధం జరుగుతుంది. ఇద్దరూ సమాన బలులుగా తలపడతారు. భీముడు, దుర్యోధనుని సోదరులలో మిగిలిన వారిని వెతికి వెతికి సంహరిస్తూ, తన ప్రతిజ్ఞను నెరవేర్చుకునే పనిలో ఉంటాడు.కర్ణార్జునుల మహా సంగ్రామం (17వ రోజు)యుద్ధంలో 17వ రోజు, మహాభారత చరిత్రలోనే ఒక సువర్ణాధ్యాయం. చిరకాల వైరులైన, సూర్యపుత్రుడు, ఇంద్రపుత్రుడు, కర్ణార్జునుల మధ్య జరగబోయే అంతిమ సమరానికి రంగం సిద్ధమైంది. ఆ రోజు ఉదయం నుండి, కర్ణుడు తన సారథి శల్యునితో కలిసి యుద్ధరంగంలో కల్లోలం సృష్టిస్తాడు.శల్యుడు, తన ద్వేషాన్ని, పక్షపాతాన్ని చూపిస్తూ, ప్రతి క్షణం కర్ణుడిని మానసికంగా దెబ్బతీస్తుంటాడు. "కర్ణా! నీ బాణం గురితప్పింది. చూడు, అర్జునుడు ఎంత గొప్పగా యుద్ధం చేస్తున్నాడో. నీవు అతడికి సరిపోవు" అంటూ నిరంతరం అతని ఆత్మవిశ్వాసాన్ని దెబ్బతీసేలా మాట్లాడతాడు (దీనినే శల్య సారథ్యం అంటారు). కర్ణుడు అతని మాటలను సహిస్తూనే, తన యుద్ధంపై దృష్టి పెడతాడు.మధ్యాహ్నం, ఆ క్షణం రానే వచ్చింది. కర్ణుని రథం, అర్జునుని రథం ఒకదానికొకటి ఎదురుపడ్డాయి. ఇద్దరూ తమ శంఖాలను పూరించారు. వారిద్దరి మధ్య ద్వంద్వ యుద్ధం ప్రారంభమైంది. ఆ యుద్ధాన్ని చూడటానికి, దేవతలు, గంధర్వులు, సిద్ధులు ఆకాశంలో నిలబడిపోయారు. అది ఇద్దరు యోధుల మధ్య యుద్ధం కాదు; అది రెండు ధర్మాల మధ్య, రెండు విధిరాతల మధ్య జరుగుతున్న సంఘర్షణ.వారిద్దరూ ఒకరిపై ఒకరు దివ్యాస్త్రాలను ప్రయోగించుకున్నారు. ఆగ్నేయాస్త్రానికి వారుణస్త్రంతో, వాయవ్యాస్త్రానికి పర్వతాస్త్రంతో సమాధానం చెప్పుకున్నారు. వారి ధనుస్సుల నుండి వెలువడిన బాణాలు ఆకాశాన్ని పూర్తిగా కప్పివేసి, చీకటిని సృష్టించాయి. కొన్నిసార్లు కర్ణుడు పైచేయి సాధిస్తే, మరికొన్నిసార్లు అర్జునుడు ఆధిపత్యం చెలాయించాడు. కర్ణుని ధైర్యానికి, విలువిద్యా నైపుణ్యానికి శ్రీకృష్ణుడు, అర్జునుడు కూడా మనసులో అబ్బురపడ్డారు.యుద్ధం తారస్థాయికి చేరినప్పుడు, కర్ణుడు తన అమ్ములపొదిలోని అత్యంత భయంకరమైన అస్త్రం, నాగాస్త్రాన్ని (భార్గవాస్త్రం) సంధించడానికి సిద్ధపడతాడు. ఈ అస్త్రంలో, ఖాండవ వన దహనంలో తన తల్లిని కోల్పోయిన 'అశ్వసేనుడు' అనే సర్పం, అర్జునునిపై ప్రతీకారం తీర్చుకోవడానికి నివసిస్తోంది. కర్ణుడు, ఆ అస్త్రాన్ని గురిపెట్టి, అర్జునుని కంఠం లక్ష్యంగా ప్రయోగిస్తాడు.ఆ అస్త్రం యొక్క భయంకరమైన శక్తిని గ్రహించిన శ్రీకృష్ణుడు, ఒక్క క్షణం కూడా ఆలస్యం చేయకుండా, తన కాలితో రథాన్ని ఐదు అంగుళాలు భూమిలోకి అణగదొక్కుతాడు. దాంతో, అర్జునుని తలకు గురిపెట్టిన అస్త్రం, అతని కిరీటాన్ని మాత్రమే పడగొట్టి, ముందుకు దూసుకుపోతుంది. కిరీటం నేలపడి, అర్జునుని కేశపాశం విడిపోతుంది.నాగాస్త్రం విఫలమవడంతో, అశ్వసేనుడు తిరిగి కర్ణుని వద్దకు వచ్చి, "కర్ణా! ఈసారి సరిగ్గా గురిపెట్టి నన్ను ప్రయోగించు. అర్జునుడిని తప్పక వధిస్తాను" అని కోరతాడు. కానీ కర్ణుడు, "ఛీ! ఒకే బాణాన్ని రెండు సార్లు ప్రయోగించడం నా క్షత్రియ ధర్మానికి విరుద్ధం. ఓడిన పాము సహాయంతో గెలిచే విజయం నాకు వద్దు" అని గర్వంగా తిరస్కరిస్తాడు.కర్ణుని పతనం: విధి మరియు ధర్మ సంకటంయుద్ధం కొనసాగుతోంది. కర్ణుడు మరో బ్రహ్మాస్త్రాన్ని ప్రయోగించడానికి సిద్ధపడగా, అతని గురువైన పరశురాముని శాపం ఫలించింది. ఆయుధం అవసరమైన అత్యంత కీలకమైన సమయంలో, కర్ణుడు ఆ అస్త్ర ప్రయోగ మంత్రాన్ని మరచిపోతాడు. అతని మెదడు శూన్యమైపోతుంది.అదే సమయంలో, మరొక శాపం కూడా తన ప్రభావాన్ని చూపింది. పూర్వం, కర్ణుడు అస్త్రవిద్యను నేర్చుకునే సమయంలో, అడవిలో పొరపాటున ఒక బ్రాహ్మణుడి ఆవు దూడను చంపుతాడు. ఆ బ్రాహ్మణుడు కోపించి, "నీచుడా! ఏ పాపం ఎరుగని నా ఆవును చంపావు. నీవు నీ ప్రధాన శత్రువుతో యుద్ధం చేస్తున్నప్పుడు, నీ ప్రాణం అత్యంత ప్రమాదంలో ఉన్నప్పుడు, నీ రథచక్రం భూమిలో ఇలాగే కూరుకుపోవుగాక!" అని శపిస్తాడు.ఆ శాపం ఇప్పుడు ఫలించింది. భీకరంగా పోరాడుతున్న కర్ణుని రథం యొక్క ఎడమ చక్రం, బురద నేలలో లోతుగా కూరుకుపోయింది. రథం ముందుకు కదలలేదు.కర్ణుడు నిస్సహాయుడయ్యాడు. అతను తన ధనుస్సును పక్కన పెట్టి, రథం దిగి, కూరుకుపోయిన చక్రాన్ని తన భుజబలంతో పైకి ఎత్తడానికి ప్రయత్నిస్తాడు. ఆ సమయంలో, అతను ఆయుధాలు లేకుండా, భూమిపై నిలబడి ఉన్నాడు.అతను అర్జునుని వైపు చూసి, "అర్జునా! ఒక్క క్షణం ఆగు. నేను రథచక్రాన్ని పైకి తీసేవరకు నాపై దాడి చేయకు. ఇది యుద్ధ ధర్మానికి విరుద్ధం. నిరాయుధుడిపై, కష్టాలలో ఉన్నవాడిపై దాడి చేయడం వీరుల లక్షణం కాదు. నీవు ధర్మపరుడివి, నీ ధర్మాన్ని పాటించు" అని అభ్యర్థిస్తాడు.కర్ణుని దీనస్థితిని, అతని ధర్మ వాక్యాన్ని చూసి అర్జునుడు క్షణకాలం తటపటాయిస్తాడు. అతని చేతిలోని గాండీవం బిగువు తగ్గింది.అది చూసిన శ్రీకృష్ణుడు, ఆగ్రహంతో, వెటకారంగా నవ్వి, కర్ణునితో ఇలా అన్నాడు: "ఓహో! కర్ణా! ఇప్పుడా నీకు ధర్మం గుర్తొచ్చింది?వారణావతంలో లక్క ఇంట్లో నిద్రిస్తున్న పాండవులను కాల్చాలని చూసినప్పుడు నీ ధర్మం ఎక్కడికి పోయింది?కపట జూదంలో, శకుని మాయతో, ధర్మరాజు సర్వస్వాన్ని దోచుకుంటున్నప్పుడు నీ ధర్మం ఎక్కడికి పోయింది?రజస్వలై, ఏకవస్త్రధారియై ఉన్న ద్రౌపదిని, నిండు సభలోకి జుట్టుపట్టి ఈడ్చుకొచ్చినప్పుడు, ఆమెను 'వేశ్య' అని సంబోధించినప్పుడు నీ ధర్మం ఎక్కడికి పోయింది?ఆ రోజు, ఒంటరి బాలుడైన అభిమన్యుడిని, ఏడుగురు మహారథులు కలిసి, అధర్మంగా చుట్టుముట్టి, వెనుక నుండి అతని విల్లును విరిచినప్పుడు, నీ ధర్మం ఎక్కడికి పోయింది కర్ణా?"శ్రీకృష్ణుని వాగ్బాణాలు, అగ్నికణాల్లా కర్ణుని హృదయాన్ని దహించివేశాయి. అతనికి సమాధానం చెప్పడానికి మాటలు రాలేదు. అతను సిగ్గుతో తలవంచుకుని, మౌనంగా తన చక్రాన్ని పైకి ఎత్తడానికి ప్రయత్నిస్తూనే ఉన్నాడు.శ్రీకృష్ణుడు అర్జునుని వైపు తిరిగి, "అర్జునా! ఇంక దేనికి ఆలోచిస్తున్నావు? నీ కుమారుడిని చంపిన ఈ పాపాత్ముడిని, ద్రౌపదిని అవమానించిన ఈ దుర్మార్గుడిని వధించు. ఇదే సరైన సమయం. సంధించు నీ బాణం!" అని గర్జిస్తాడు.అభిమన్యుని ఘోర మరణం, ద్రౌపది అవమానం కళ్ళముందు కదలగా, అర్జునునిలోని జాలి, సంకోచం మాయమయ్యాయి. అతని కళ్ళు ప్రతీకార జ్వాలతో ఎరుపెక్కాయి. అతను తన అమ్ములపొది నుండి, అత్యంత శక్తివంతమైన, చంద్రవంక ఆకారంలో ఉన్న అంజలికాస్త్రాన్ని తీసి, గాండీవానికి సంధించి, వేదమంత్రాలతో అభిమంత్రించాడు."నా తపస్సులో, నా ధర్మంలో సత్యం ఉంటే, ఈ బాణం ఈ దుర్మార్గుడిని సంహరించుగాక!" అని ప్రార్థించి, ఆ బాణాన్ని విడిచిపెట్టాడు.ఆ అస్త్రం, నిప్పులు కక్కుతూ, సర్పంలా బుసలు కొడుతూ, గాలిని చీల్చుకుంటూ వెళ్లి, రథచక్రాన్ని ఎత్తడానికి ప్రయత్నిస్తున్న నిస్సహాయుడైన కర్ణుని శిరస్సును, అతని శరీరం నుండి వేరు చేసింది.కర్ణుని మొండెం నేలపై పడింది. అతని శిరస్సు దూరంగా ఎగిరిపడింది. అతని శరీరం నుండి ఒక దివ్యమైన తేజస్సు వెలువడి, ఆకాశంలో ప్రకాశిస్తున్న అతని తండ్రి, సూర్యభగవానునిలో ఐక్యమైంది.మహాదాత, మహావీరుడు, విధివంచితుడు అయిన కర్ణుని జీవితం ఆ విధంగా ముగిసింది. అతని మరణంతో, కౌరవ సైన్యం తమ చివరి ఆశాదీపాన్ని కూడా కోల్పోయింది. సైనికులు భయంతో పారిపోయారు. దుర్యోధనుడు గుండెలు పగిలేలా విలపించాడు.పాండవ శిబిరంలో విజయోత్సాహం వెల్లివిరిసింది. కానీ, కర్ణుని మరణ వార్త విన్న యుధిష్ఠిరుడు, చెప్పలేని విచారానికి లోనయ్యాడు. ఆ రోజు యుద్ధం ముగిసింది. కర్ణుని పతనంతో, కౌరవుల ఓటమి ఖరారైపోయింది.